การชัก (seizure) เกิดจากการที่คลื่นไฟฟ้าในสมองทำงานผิดปกติ ซึ่งมีได้จากหลายสาเหตุ เช่น ผู้ที่เคยผ่าตัดสมอง มีก้อนเนื้องอกในสมอง หรือภาวะไข้สูงในเด็ก สิ่งเหล่านี้ล้วนทำให้เกิดการชักขึ้นได้ค่ะ
สิ่งที่กระตุ้นในเกิดการชักในผู้ป่วย มีหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็น ความร้อน ความเครียด แสงจ้า หรือการรับประทานยาบางอย่าง เช่น ยากระตุ้นประสาท หรือ ยากดประสาท ค่ะ
ซึ่งก่อนที่ผู้ป่วยจะชัก จะมีอาการนำที่เรียกว่า (Aura sign) เช่น ได้กลิ่นแปลกๆ มองเห็นแสง มีจุดมืดในตา รู้สึกมึนงง เป็นต้น
สิ่งที่ห้ามทำเมื่อเจอคนชัก
- ห้ามนำช้อน หรือสิ่งของเข้าไปสอดในช่องปาก
- หลายท่านพอฟังแบบนี้แล้วคงรู้สึกขัดกับสิ่งที่เคยได้ยินมาใช่ไหมคะ บางคนอาจเถียงในใจว่า เอ๋ ‘แล้วถ้าเขากัดลิ้นขึ้นมาละ?’
- แต่ความจริงแล้วคนชักจะไม่กัดลิ้นค่ะ เนื่องจากลิ้นเป็นกล้ามเนื้อ และเมื่อเกิดการชักขึ้นจะทำให้กล้ามเนื้อของร่างกายเกิดการหด เกร็ง ลิ้นก็จะหดกลับเข้าไปในปากค่ะ (คงไม่มีใครเคยเห็นคนชักไปแลบลิ้นไปใช่ไหมคะ ????) แต่หากเราพยายามง้างปากของผู้ที่กำลังชัก เพื่อสอดสิ่งของเข้าไป จะทำให้ผู้ที่กำลังชักอยู่เกิดการบาดเจ็บในช่องปากได้ค่ะ
- ห้ามจับ/ดึง แขนขา ของผู้ที่กำลังชัก
- หลายคนมีความเชื่อว่า เห็นคนกำลังชักอยู่ ต้องไปช่วยจับ ตรึงแขนขา ร่างกายผู้ป่วยไว้ เพื่อให้ผู้ป่วยหยุดชัก นั่นก็เป็นความเชื่อที่ผิดเช่นกันค่ะ
- การจับ ตรึง แขนขา ร่างกายของผู้ที่กำลังชัก จะทำให้เกิดการบาดเจ็บแก่ผู้ป่วยเพิ่มขึ้น เนื่องจากเวลาที่เกิดการชัก กล้ามเนื้อจะเกิดการหด เกร็งใช่ไหมคะ แต่การที่เราไปดึงแขน ดึงขาหรือจับเค้าไว้จะทำให้เกิดการต้านกันและเกิดการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ กระดูก หรือข้อต่อ ตามมาได้ค่ะ
การปฐมพยาบาลเมื่อเจอคนชัก ปฏิบัติ ดังนี้ค่ะ
- ประเมินสถานการณ์ว่ามีสิ่งที่ทำให้เกิดอันตรายแก่ผู้ที่กำลังชักหรือไม่ เช่น หากมีโต๊ะ เก้าอี้ สิ่งของที่ทำให้เกิดการบาดเจ็บได้ ให้นำออกห่างจากตัวผู้ที่กำลังชัก เพื่อให้ขณะที่เกิดการชักผู้ป่วยจะไม่ได้รับบาดเจ็บจากวัตถุเหล่านั้น
- โทรแจ้ง 1669
- ช่วยจับเวลาในการชัก แล้วแจ้งแก่ผู้ป่วย เพื่อให้ผู้ป่วยแจ้งแพทย์และจะได้ปรับยาหรือแผนการรักษาได้อย่างถูกต้อง
- หลังจากผู้ป่วยหยุดชักแล้ว หากผู้ป่วยหมดสติและยังหายใจ ให้ดูแลจัดท่านอนที่ปลอดภัย(Recovery Position) ให้ผู้ป่วยเพื่อให้ไม่เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ ทำให้ผู้ป่วยหายใจได้สะดวกค่ะ
- ดูแลเช็ดน้ำลายหรือสิ่งคัดหลั่งที่ที่ออกมาทางปากให้ผู้ป่วย (อย่าลืมสวมใส่สิ่งป้องกันตนเอง ไม่สัมผัสกับสิ่งคัดหลั่งของผู้ป่วยโดยตรงนะคะ)
เมื่อทราบแบบนี้แล้ว Unity Nursing Care เชื่อว่าหากท่านพบผู้ที่กำลังชัก ท่านจะสามารถให้การปฐมพยาบาลได้อย่างถูกวิธีค่ะ
สนใจบริการ
เฝ้าไข้ที่บ้านและโรงพยาบาล #พาผู้สูงอายุไปโรงพยาบาล #ดูแลเจาะเลือดที่บ้าน #บริการทำแผลที่บ้าน #บริการวางแผนสอนดูแลผู้ป่วยผู้สูงอายุที่บ้าน
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่
Line : @unitynursingcare
Tel ????: 063-526-5593
E-mail ????: unitynursingcare@gmail.com
Website ???? : www.unitynursingcare.com