โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (Gestational Diabetes : GDM)
ใครที่กำลังวางแผนในการมีบุตร หรือกำลังตั้งครรภ์ ทราบกันไหมคะว่า การไปฝากท้องนอกจากจะต้องประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์แล้วนั้น ก็ต้องมีการประเมินภาวะสุขภาพของมารดาด้วยเช่นกันค่ะ
หนึ่งในภาวะสุขภาพที่ต้องประเมิน ของมารดาขณะตั้งครรภ์ คือ การคัดกรองภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์(Gestational Diabetes : GDM) ซึ่งมักจะพบช่วงไตรมาสที่ 3 ของการตั้งครรภ์ หรือเมื่ออายุครรภ์ 24-28 สัปดาห์ค่ะ
เบาหวานขณะตั้งครรภ์เกิดจากการที่ร่างกายของเรามีการสร้างรก ซึ่งรกสร้าง Human Placental Lactogen (HPL) ซึ่งกระตุ้นการสลายไขมันและโปรตีน ทำให้เกิดการสังเคราะห์ glucose เพิ่มขึ้น จึงทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าในคนปกติ และยังมีฤทธิ์ต้านการทำงานของอินซูลิน(insuline resistance) ด้วยค่ะ ซึ่งโดยปกติแล้วภาวะนี้จะหายไปได้เองหลังจากมารดาคลอดทารกออกมาค่ะ
ภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์หากปล่อยไว้โดยไม่ได้รับการรักษา อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนได้หลายอย่าง เช่น ภาวะครรภ์เป็นพิษ ภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ และอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการคลอดเนื่องจากทารกมีขนาดตัวที่ใหญ่กว่าเกณฑ์ค่ะ
ซึ่งการประเมินภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์จะทำตั้งแต่การฝากครรภ์ครั้งแรก ในหญิงตั้งครรภ์ที่มีข้อบ่งชี้ตามแบบการตรวจคัดกรองเบาหวานดื่มน้ำตาลกลูโคส 50 กรัมแล้วตรวจเลือดหลังดื่ม 1 ชั่วโมงโดยการแปลผลการตรวจ เป็นดังนี้ค่ะ
- ระดับน้ำตาลในเลือด < 140 mg/dl นัดตรวจซ้ำเมื่ออายุครรภ์ 24-28 สัปดาห์
- ระดับน้ำตาลในเลือด 140-199 mg/dl นัดมาตรวจอีก 1 สัปดาห์เพื่อวินิจฉัยภาวะเบาหวาน
- ระดับน้ำตาลในเลือด > = 200 mg/dl วินิจฉัยว่ามีภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์
การวินิจฉัยภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ในหญิงตั้งครรภ์ที่เจาะน้ำตาลในเลือดได้ตั้งแต่ 140 mg/dl ด้วยวิธีที่เรียกว่า ‘Oral Glucose Tolerance Test : OGTT’ โดยวิธีการตรวจทำได้ดังนี้ค่ะ
- แจ้งหญิงตั้งครรภ์ให้งดอาหารอย่างน้อย 8 ชั่วโมง(ไม่ควรเกิน 14 ชั่วโมง) ก่อนการมาเจาะเลือดตรวจที่ รพ.
- หลังจากนั้นให้หญิงตั้งครรภ์ ดื่มน้ำตาลกลูโคส 100 กรัม แล้วทำการเจาะเลือดตรวจทุก 1 ชั่วโมง จำนวน 3 ครั้ง
- หลังจากเจาะเลือดครบแล้วจึงค่อยให้หญิงตั้งครรภ์รับประทานอาหารได้ค่ะ
ซึ่งระดับน้ำตาลปกติ ต้องไม่เกิน 95,180,155,140 mg/dl
หากค่าน้ำตาลในเลือดที่เจาะได้เกินค่าปกติจำนวนตั้งแต่ 2 ค่าขึ้นไป วินิจฉัยได้ว่า หญิงตั้งครรภ์นั้นมีภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ค่ะ
โดยการรักษาภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ หญิงตั้งครรภ์ต้องควบคุมการรับประทานอาหาร เช่น งดการทานอาหารจุกจิก ทานอาหารให้เป็นเวลา ครบ 5 หมู่ และนอกจากนี้ควรเพิ่มการเคลื่อนไหวของร่างกายโดยสามารถออกกำลังกายในแบบที่เหมาะสมสำหรับหญิงตั้งครรภ์
หากควบคุมอาหารแล้วยังไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปกติได้แพทย์อาจมีการพิจารณาให้ยาเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดมาได้ค่ะ
สนใจบริการ
บริการเจาะเลือดที่บ้าน #บริการทำแผลที่บ้าน #บริการวางแผนสอนดูแลผู้ป่วยผู้สูงอายุที่บ้าน #บริการเปลี่ยนสายให้อาหารที่บ้าน #บริการเปลี่ยนสายสวนปัสสาวะที่บ้าน
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่
Line : @unitynursingcare
Tel 📱: 063-526-5593
E-mail 📩: unitynursingcare@gmail.com
Website 🌐 : www.unitynursingcare.com